Założenie i rejestracja spółki

Idea spółki jako formy współdziałania osób w celu realizacji określonego celu gospodarczego sięga jeszcze czasów starożytności. W starożytnym Rzymie istniały już spółki, w których można odnaleźć pewne elementy dzisiejszych uregulowań w tym zakresie (np. odrębność majątku, odpowiedzialność solidarna). W dobie renesansu nastąpił natomiast rozwój spółek akcyjnych gdzie prekursorami w tej dziedzinie były banki włoskie oraz wielkie towarzystwa handlowe, które zaczęły gromadzić wkłady kapitałowe od osób, które chciały pomnażać swoje oszczędności lokując je w tych przedsięwzięciach.

Rodzaje spółek

Najprostszą formą prowadzenia przedsiębiorstwa w Polsce jest indywidualna działalność gospodarcza osoby fizycznej. Nie jest to jednak jedyna forma gdyż polskie prawo dopuszcza prowadzenie działalności gospodarczej także w formie spółek prawa handlowego, oddziału przedsiębiorcy zagranicznego czy przedstawicielstwa przedsiębiorcy zagranicznego. Kodeks spółek handlowych zawiera przepisy, które regulują spółki osobowe (spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna) oraz  spółki kapitałowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna).

Od spółek prawa handlowego należy odróżnić spółkę cywilną. Spółka cywilna jest umową której regulacje znajdują się w Kodeksie cywilnym. Nie stanowi odrębnego podmiotu prawa – podmiotami prawa pozostają wspólnicy spółki cywilnej i to oni ponoszą osobistą odpowiedzialność za zobowiązania spółki.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Wśród spółek handlowych w Polsce spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest najczęściej wybieraną formą organizacji. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką kapitałową.

Cechą charakterystyczną tej formy prowadzenia działalności gospodarczej, rozróżniającą ją od spółek osobowych, jest wyłączenie odpowiedzialności wspólników za zobowiązanie spółki. To spółka swoim własnym majątkiem odpowiada za wszelkie jej zobowiązania. Jest to jeden z głównych czynników, który zachęca przedsiębiorców do prowadzenia działalności właśnie w tej formie. W razie niepowodzenia, jako wspólnicy nie odpowiadają oni swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Kolejnym czynnikiem zachęcającym do prowadzenia działalności w tej formie są niewysokie koszty założenia spółki z o.o. Jako najważniejsze możemy wymienić:

• koszty przygotowania umowy spółki.
• koszty notarialne.
• opłata za wpis do KRS i ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
• podatek od czynności cywilnoprawnych.
• opłata skarbowa za zgłoszenie do rejestru VAT.

Warto również wskazać, iż spółka z o.o. może zostać zarejestrowana przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym. Jest to rozwiązanie jeszcze tańsze ponieważ nie ponosimy kosztów notarialnych. Trzeba natomiast pamiętać, że w przypadku takiej spółki swoboda ustalania treści umowy jest ograniczona. System S24 dopuszcza jedynie wybór pomiędzy wariantami uregulowań bądź uzupełnienia poszczególnych postanowień umieszczonych w systemie.

Spółka z o.o. może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Tym samym spółka z o.o. może być stworzona także w innym celu niż do prowadzenia działalności gospodarczej. Może to być np. instytucja non profit założona w celach promocji kultury. Nie wpływa to jednak na fakt, że jest wpisywana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. W rozumieniu przepisów o Krajowym Rejestrze Sądowym, spółka z o.o. zawsze będzie traktowana jak przedsiębiorca. Należy pamiętać, że istnieją ustawy szczególne, których przepisy dla określonego rodzaju działalności wymagają ściśle określonych form prawnych. Tym samym nie każda działalność gospodarcza może być prowadzona w formie spółki z o.o.

Spółka komandytowa

Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego jedną z najczęściej wybieranych spółek osobowych jest spółka komandytowa. Jako osobową spółka handlowa, została przez ustawodawcę wyposażona w zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych. Skutkiem tego jest możliwość nabywania przez spółkę we własnym imieniu praw i zaciągania zobowiązań. Tym samym spółka komandytowa może być nabyć maszyny do produkcji, zatrudnić pracowników czy być stroną umowy leasingu.

Spółka komandytowa posiada co najmniej dwóch wspólników. Z założenia, jeden z nich angażuje się w sprawy spółki, a drugi zapewnia wkład finansowy. Pierwszy z nich to komplementariusz, który reprezentuje spółkę i prowadzi jej sprawy. Jednocześnie odpowiada za zobowiązania spółki komandytowej bez ograniczeń, czyli całym swoim majątkiem. Z kolei komandytariusz z reguły nie angażuje się w sterowanie spółką. Jego odpowiedzialność za zobowiązania jest przy tym ograniczona do wysokości sumy komandytowej.

Aby założyć spółkę komandytową trzeba podjąć określone czynności. Pierwszy krok to zawarcie umowy spółki przez co najmniej dwóch wspólników. Umowa spółki wymaga formy aktu notarialnego chyba, że spółka komandytowa zakładana jest w systemie teleinformatycznym S24. W spółce musi występować zarówno komplementariusz jak i komandytariusz. Następnie należy złożyć wniosek o rejestrację do Krajowego Rejestru Sądowego. Spółka powstaje dopiero po rejestracji w KRS.

Każdy ze wspólników jest zobowiązany do wniesienia wkładu do spółki. Co istotne, w spółce komandytowej majątek spółki nie stanowi współwłasności wspólników. Tym samym spółka komandytowa ma swój odrębny majątek. Do majątku spółki komandytowej należą zarówno prawa majątkowe wniesione przez wspólników jako wkład, jak też prawa nabyte przez samą spółkę w czasie jej istnienia.

Po rejestracji, sprawy spółki prowadzone są przez komplementariuszy. W stosunkach zewnętrznych, pomiędzy spółką komandytową a innymi podmiotami również przysługuje komplementariuszom. Oczywiście, spółka może być reprezentowana również przez pełnomocników oraz prokurentów.

Spółka jawna

Kolejną, często wybieraną formą prowadzenia działalności gospodarczej jest spółka jawna. To kolejna w naszym zestawieniu osobowa spółka handlowa. W odróżnieniu od wyżej opisanej spółki komandytowej nie posiada osobowości prawnej. Posiada jednak zdolność prawną co pozwala jej we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Tym samym spółka jawna może być pracodawcą czy nabyć nieruchomość.

Spółka jawna musi mieć wspólników. Mogą być nimi osoby fizyczne, osoby prawne, jak również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Pierwszym krokiem do założenia spółki jawnej jest zawarcie umowy przez wspólników. Umowa spółki jawnej nie wymaga formy aktu notarialnego. Może być sporządzona w formie pisemnej albo w portalu S24. Następnie, spółka jawna musi zostać zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Spółka jawna dysponuje swoim własnym majątkiem. Brak jest majątku który stanowi współwłasność wszystkich wspólników. Na majątek spółki składają się wkłady wniesione przez wspólników oraz mienie która nabyła spółka w trakcie swojego istnienia. Wniesienie wkładu jest obowiązkiem każdego wspólnika. Wkładem może być zarówno kwota pieniężna jak i własność i inne prawa rzeczowe (wkład niepieniężny). Umowa powinna określać wkład każdego wspólnika i jego wysokość.

Każdy ze wspólników ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Umowa spółki może stanowić, że z tego tytułu wspólnik otrzymuje wynagrodzenie. Podobnie wygląda kwestia reprezentacji spółki wobec innych podmiotów. Również w tym zakresie decydującą rolę odgrywają wspólnicy.

Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki została uregulowana w sposób solidarny, osobisty i nieograniczony. Wierzyciel spółki może dochodzić swoich roszczeń wobec spółki z całego majątku wspólnika. Wierzyciel może przy tym wybrać, czy dochodzi roszczeń przeciwko jednemu dowolnie wybranemu wspólnikowi, czy przeciwko wszystkim. Po spełnieniu świadczenia wspólnik może dochodzić rozliczenia wobec wspólników, którzy nie uczestniczyli w zaspokojeniu wierzyciela.

Spółka cywilna

W obrocie gospodarczym często spotykamy się ze spółką cywilną. Warto pamiętać, iż to inny rodzaj spółki niż te uregulowane w Kodeksie spółek handlowych. Przede wszystkim spółka cywilna jest konstrukcją prawną regulowaną przez Kodeks cywilny. Nie posiada osobowości prawnej ani nie stanowi jednostki organizacyjnej posiadającej podmiotowość prawną. Tym samym spółka cywilna nie stanowi odrębnego podmiotu prawa. Podmiotami w tej konstrukcji pozostają jej wspólnicy – przedsiębiorcy, którzy dążą do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego. Umowa spółki powinna mieć formę pisemną.

W spółce cywilnej nie ma mienia własnego spółki. Wszelkie nabywane prawa i zaciągane zobowiązania stanowią wspólność łączną jej wspólników. Wspólnicy wnoszą do spółki wkłady w postaci własności rzeczy lub prawa ich używania czy usług. Domniemywa się, że wkłady wspólników są równe. Głównym założeniem spółki cywilnej jest stałość jej składu osobowego. Zgodnie z przepisami wspólnik nie może rozporządzać udziałem w majątku wspólnym ani w jego składnikach. Może to nastąpić dopiero po rozwiązaniu spółki. Przepisy ograniczają również wystąpienie ze spółki.

W spółce cywilnej prowadzenie spraw spółki przysługuje wspólnikom. Przy czynnościach zwykłego zarządu podejmowanych w ramach działalności spółki nie jest wymagana uchwała. Oczywiście każdy ze wspólników może zgłosić sprzeciw do takiej czynności. W stosunkach zewnętrznych spółka cywilna jest reprezentowana przez wspólników, w takim zakresie w jakim są upoważnieni do prowadzenia jej spraw.

Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania zaciągnięte w związku z działalnością spółki jest uregulowana w sposób solidarny. Wspólnicy odpowiadają solidarnie zarówno majątkiem wspólnym, jak i majątkiem indywidualnym. Co do zasady wszyscy wspólnicy mają prawo do udziału w zyskach i obowiązek pokrywania strat.

W ramach działalności Kancelarii adwokackiej oferujemy:

– pomoc w wyborze najbardziej optymalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej biorąc pod uwagę cel i regulacje prawne dotyczące danego rodzaju działalności;
– porada prawna w zakresie prawa spółek;
– przygotowanie umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz innych dokumentów niezbędnych do założenia spółki;
– rejestracja spółki i złożenie wniosku o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego;
– pomoc prawna Adwokata w zakresie rozwiązywania sporów wewnątrz spółki;
– przygotowanie dokumentów niezbędnych do zakończenia bytu prawnego spółki;