Wariant serwisowy w ubezpieczeniu AC a brak faktur za naprawę pojazdu
W Polsce istnieje kilkanaście firm ubezpieczeniowych oferujących polisy ubezpieczeniowe komunikacyjne, obejmujące zarówno obowiązkowe ubezpieczenie OC, jak i ubezpieczenie Autocasco. Zakres obowiązkowego ubezpieczenia OC dla pojazdów mechanicznych jest głównie uregulowany przepisami ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Różnice między ofertami ubezpieczycieli głównie dotyczą wysokości składek.
Umowa ubezpieczenia Autocasco
Sytuacja wygląda inaczej w przypadku Autocasco, które jest ubezpieczeniem dobrowolnym. Zawarcie umowy Autocasco nie jest obowiązkowe, co daje możliwość wyboru zakresu ubezpieczenia. W podstawowym zakresie Autocasco obejmuje szkody wynikające z uszkodzenia, zniszczenia lub utraty pojazdu, jego części lub wyposażenia w wyniku wypadku objętego ochroną ubezpieczeniową. Przy dodatkowej składce możliwe jest rozszerzenie ubezpieczenia, na przykład o klauzulę „auto wartość 100%”, gwarantującą utrzymanie wartości pojazdu ustalonej na dzień zawarcia umowy przez cały okres ubezpieczenia. To szczególnie istotne w przypadku szkody całkowitej lub kradzieży pojazdu.
Warianty umowy ubezpieczenia Autocasco: optymalny i serwisowy
Koszt Autocasco również z wyboru wariantu naprawy pojazdu w przypadku szkody częściowej. W tym kontekście istnieje możliwość wyboru między wariantem optymalnym a serwisowym. Kluczową różnicą między nimi jest sposób kalkulacji kosztów naprawy dotyczących części zamiennych. W wariancie optymalnym koszty naprawy są ustalane na podstawie części alternatywnych (nieoryginalnych) lub części oryginalnych pomniejszonych o stopień zużycia eksploatacyjnego (od 30% do 60%). Wariant serwisowy oznacza, że koszty naprawy powinny być ustalane na podstawie cen części oryginalnych. Jednak wybór wariantu serwisowego nie gwarantuje automatycznego pełnego zwrotu kosztów naprawy w przypadku kolizji lub kradzieży. Zazwyczaj warunkiem skorzystania z korzyści wariantu serwisowego jest udokumentowanie naprawy pojazdu rachunkami lub fakturami VAT.
Brak udokumentowania naprawy pojazdu
Co zrobić, jeśli nie posiadamy środków na naprawę? Czasami koszty naprawy mogą sięgać kilkudziesięciu lub nawet kilkuset tysięcy złotych. Istotą umowy ubezpieczenia jest oczekiwanie, że ubezpieczyciel wypłaci określone odszkodowanie w przypadku zdarzenia objętego ubezpieczeniem – w tym przypadku, pełne koszty naprawy. Jeśli jednak ubezpieczyciel uzależnia wypłatę odszkodowania od wcześniejszej naprawy pojazdu i przedstawienia rachunków za naprawę, cel umowy Autocasco może być zakłócony. Mimo wyższej składki za klauzulę ustalania kosztów naprawy w wariancie serwisowym, ubezpieczający może nie otrzymać odszkodowania w wystarczającej kwocie na przywrócenie pojazdu do pełnej sprawności. Takie postępowanie jest niezgodne z zasadami uczciwych praktyk handlowych. Mimo to, problem ten często staje się przedmiotem rozważań sądowych, otwierając perspektywę na uzyskanie dodatkowej rekompensaty.
Sytuacja konsumentów
Obecnie sądy coraz częściej zgadzają się z konsumentami, którzy twierdzą, że klauzule ustalone w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia są abuzywne. Powyższe postanowienia różnicują wysokość odszkodowania w zależności od sposobu likwidacji szkody, uzależnionego od przedstawionych rachunków i faktur. Decyzja ubezpieczyciela o obniżeniu wysokości odszkodowania jedynie ze względu na brak dostarczenia rachunków i faktur z naprawy jest sprzeczna z zasadą pełnej rekompensaty szkody. Umowa ubezpieczenia ma na celu obciążenie ubezpieczyciela konsekwencjami zdarzenia objętego umową, zamiast obarczać ubezpieczającego dodatkowymi obowiązkami. Wariant serwisowy nie powinien stanowić przymusu naprawy pojazdu, gdyż warunki uzależniające wypłatę odszkodowania od dostarczenia dowodów naprawy są nieuzasadnione.
Orzecznictwo
Opisane wyżej argumenty znajdują potwierdzenie w obecnej praktyce sądowej. Sądy wskazują, że samo dokonanie naprawy nie powinno wpływać na ocenę wielkości szkody. Postanowienia regulujące przejście z wariantu serwisowego na wariant optymalny są uznawane za naruszające prawa konsumenta, gdyż brak naprawy prowadzi do obniżenia wysokości odszkodowania. Takie postępowanie jest sprzeczne z zasadą pełnej rekompensaty szkody. Umowa Autocasco ma na celu ochronę ubezpieczającego przed ryzykiem braku środków finansowych na naprawę pojazdu w przypadku zdarzenia objętego umową.
Podsumowanie
Warto zwrócić uwagę, że sytuacja może się skomplikować, gdy ubezpieczający nie posiada środków na naprawę w momencie podpisywania umowy, a jego sytuacja finansowa później się pogorsza. Ubezpieczyciel nie powinien nakładać na klientów obowiązków, których spełnienie nie jest niezbędne do korzystania z przysługujących im praw. Ponadto, ograniczenia lub wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela powinny być uzależnione od istnienia bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego między niewykonaniem obowiązku a wysokością lub wystąpieniem szkody. W sytuacji, gdy masz trudności z odzyskaniem odszkodowania lub chciałbyś uzyskać więcej informacji na ten temat, warto skorzystać z porady prawnej.