Rękojmia – uprawnienia kupującego

W życiu codziennym niejednokrotnie dokonujemy zakupu różnych towarów. Może okazać się, że zakupiony towar nie spełnia naszych oczekiwań bądź jest wadliwy. Sprzedawca towaru jest odpowiedzialny względem kupującego za powstałe wady. Konsument jest uprawniony do skorzystania z rękojmi za wady rzeczy lub gwarancji od producenta.

Rękojmia

Czym właściwie jest rękojmia? Odpowiedzialność z tytułu rękojmi jest uregulowana w przepisach Kodeksu cywilnego, dlatego też sprzedawca nie może odmówić przyjęcia reklamacji z tego tytułu. Innymi słowy, rękojmia to odpowiedzialność sprzedawcy towaru względem kupującego za wady fizyczne oraz prawne rzeczy. Wada fizyczna towaru oznacza, że zakupiony towar jest niezgodny z umową. W szczególności są to przypadki gdy:

1. rzecz nie ma właściwości, które produkt tego rodzaju powinien mieć;
2. nie ma właściwości, o których konsument został zapewniony przez sprzedawcę lub reklamę;
3. nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę;
4. została wydana kupującemu w stanie niezupełnym.

Oprócz wad fizycznych możemy wyodrębnić również wady prawne. Najczęstszym przypadkiem wady prawnej jest sytuacja gdy rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej.  Na wadę prawną możemy powołać się również gdy rzecz okaże się obciążona prawem osoby trzeciej, a także jeżeli rzecz jest ograniczona w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą na skutek decyzji lub orzeczenia właściwego organu.

Sprzedawca nie ponosi jednak odpowiedzialności za wady sprzedanej rzeczy, gdy kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy.

Uprawnienia kupującego z tytułu rękojmi

Gdy zakupiony towar będzie posiadać wadę, kupujący może wystąpić do sprzedawcy z reklamacją na podstawie rękojmi. Reklamacja powinna zawierać żądanie wykonania jednego z czterech następujących działań – wymiana towaru na nowy, naprawa towaru, obniżenie ceny, odstąpienia od umowy. Warto jednak pamiętać, że w przypadku odstąpienia od umowy, można od niej odstąpić, gdy wada ma charakter istotny.

Dodatkowo, jeżeli kupujący zażądał wymiany rzeczy, usunięcia wady lub złożył oświadczenie o obniżeniu ceny, a sprzedawca nie ustosunkował się do tego żądania w terminie 14 dni, to żądanie konsumenta uznaje się za uzasadnione. W takim przypadku, sprzedawca nie może odmówić spełnienia żądania konsumenta.

Terminy dochodzenia roszczeń z rękojmi

Odpowiedzialność sprzedawcy za sprzedany towar będzie mieć miejsce, jeżeli wada zostanie stwierdzona w okresie 2 lat od momentu wydania towaru. W przypadku nieruchomości okres odpowiedzialności sprzedawcy wynosi 5 lat. Strony umowy sprzedaży rzeczy używanej mogą ograniczyć ten termin, jednak nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.

Istotnym jest, że skierowanie przeciwko sprzedawcy powództwa do sądu o realizację jednego z uprawnień nadanych rękojmią (np. żądanie obniżenia ceny), termin do realizacji innych uprawnień ulega zawieszeniu do czasu prawomocnego zakończenia sprawy sądowej.

Rękojmia a gwarancja

W trakcie zakupu różnych przedmiotów, zazwyczaj sprzętów RTV i AGD, niejednokrotnie słyszymy pytanie sprzedawcy czy chcemy skorzystać z dodatkowej usługi gwarancji na zakupiony towar. Wielu konsumentów nie wie jednak, jaka jest różnica między gwarancją a rękojmią.  Czym zatem różni się gwarancja od rękojmi?

Jak uprzednio zostało wspomniane, rękojmia jest to odpowiedzialność sprzedawcy wobec kupującego i wynika ona z przepisów Kodeksu cywilnego. Uprawnienia z rękojmi przysługują z mocy prawa i nie jest konieczne złożenie w tym zakresie jakiegoś dodatkowego oświadczenia przez sprzedawcę. W określonych okolicznościach strony zgodnie mogą wyłączyć uprawnienia z tytułu rękojmi (np. sprzedaż pomiędzy osobami fizycznymi lub przedsiębiorcami).

Gwarancja jest dobrowolnym oświadczeniem gwaranta (zazwyczaj producenta towaru) dotyczącym jakości towaru. Odpowiedzialność gwaranta, jej zakres, jak również czas trwania gwarancji są określone w oświadczeniu gwarancyjnym.

Uprawnienia z tytułu rękojmi oraz uprawnienia z tytułu gwarancji są niezależne. Dlatego, gdy sprzedawca nie uwzględni reklamacji konsumenta np. z tytułu gwarancji, konsument ma prawo dochodzić swoich roszczeń na podstawie rękojmi (i odwrotnie).

Jeśli potrzebują Państwo pomocy prawnej z zakresu umowy sprzedaży i uprawnień kupującego lub sprzedawcy – zapraszam do bezpośredniego kontaktu.